Mae Anabledd Dysgu Cymru yn gofyn i chi lofnodi a rhannu deiseb i atal pobl ag anabledd dysgu a phobl awtistig rhag cael eu cadw yn yr ysbyty.
Daw hyn ar ôl i brotest y tu allan i’r Senedd weld cannoedd yn ymgynnull i alw am ryddhau pobl ag anabledd dysgu a/neu bobl awtistig o leoliadau ysbyty diogel yng Nghymru.
Beth mae’r ddeiseb yn galw amdano
Mae’r brotest Cartrefi Nid Ysbytai a’r ddeiseb wedi cael ei threfnu gan Stolen Lives, grŵp ymgyrchu o deuluoedd a gofalwyr pobl ag anabledd dysgu a/neu awtistiaeth o Gymru sydd wedi cael eu cadw mewn ysbytai.
Mae’r ddeiseb yn dweud: “Mae yna bobl gydag anableddau dysgu a/neu awtistiaeth o Gymru sy’n byw mewn ysbytai. Mae hon yn sgandal hawliau dynol sydd wedi cael ei hanwybyddu am gyfnod rhy hir.
“Mae llawer o bobl ag anableddau dysgu a/neu awtistiaeth yn gaeth mewn ysbytai oherwydd diffyg tai a chefnogaeth briodol yn eu cymuned. Mae llawer ohonynt yn cael eu hanfon i ysbyty oherwydd problemau lleoliadau, ac maen nhw wedi’u gosod yn amhriodol.
“Rhaid i Lywodraeth Cymru gydnabod nad rhannu pobl o dan y Ddeddf Iechyd Meddwl yw’r ateb.”
Os yw’r ddeiseb yn cyflawni 10,000 o lofnodion, yna bydd yn cael ei hystyried ar gyfer dadl yn y Senedd. Bydd hyn yn golygu bod y mater hwn yn cael yr amlygrwydd gwleidyddol y mae’n ei haeddu fel y gall newid ddigwydd.
Beth mae ymgyrchwyr yn ei ddweud
Siaradodd Dawn Cavanagh o’r grŵp ymgyrchu Stolen Lives yn angerddol yn y brotest, gan ddweud: “Fyddwn ni byth yn blino ymladd dros ein plant, a fyddwn ni byth yn blino ymladd am yr hyn sy’n iawn a dyna pam rydyn ni yma heddiw.
“Mae’r ffordd mae cymdeithas yn trin ei thrigolion mwyaf bregus bob amser yn fesur o’i dynoliaeth. Pan fyddwn ni’n rhoi’r gorau i weld pobl fel bodau dynol, bydd hawliau dynol yn cael eu torri.
“Bydd eich cefnogaeth yn rhoi cysur i’r teuluoedd sy’n ymladd dros eu hanwyliaid. Mae’n drawmatig iawn cael rhywun annwyl dan glo yn yr ysbyty.”
Cafodd Sophie Hinksman, aelod o Pobl yn Gyntaf Cymru Gyfan a chyd-Gadeirydd grŵp Cynghori Gweinidogol Anabledd Dysgu, ei rhoi mewn uned ddiogel mewn ysbyty ei hun ac mae’n credu bod angen gwell dealltwriaeth o anabledd dysgu.
Rhannodd ei stori yn y brotest, gan egluro bod ei harhosiad yn yr ysbyty wedi effeithio’n ddifrifol ar ei hiechyd meddwl a’i lles. Dywedodd: “Rhaid i ni beidio â drysu iechyd meddwl gydag anabledd dysgu. Maen nhw’n wahanol iawn.”
Mae Sioned Williams AS, Cadeirydd Grŵp Trawsbleidiol y Senedd ar Anabledd Dysgu, yn cefnogi’r ymgyrch ac fe wnaeth annerch y rali. Dywedodd: “Mae gosod pobl mewn ysbytai ac unedau yn amhriodol yn fy meddwl yn torri hawliau dynol yn sylfaenol. Arweiniodd Cymru’r ffordd 40 mlynedd yn ôl, ond mae arnaf ofn, bod angen i ni deimlo cywilydd fel cenedl bod yr anghyfiawnder hwn yn cael parhau.”
Beth mae Anabledd Dysgu Cymru yn ei ddweud
Mae mwy na 40 mlynedd ers cyhoeddi Strategaeth arloesol Cymru Gyfan gyntaf yn 1983, oedd â’r nod o gael pobl ag anabledd dysgu allan o ysbytai arhosiad hir a chael cymorth i fyw yn eu cymunedau lleol.
Mae Zoe Richards, Prif Weithredwr Anabledd Dysgu Cymru, eisiau i bobl rannu’r ddeiseb mor eang â phosib.
Dywedodd: “Daeth y brotest yn y Senedd â sylw’r cyhoedd at y realiti pryderus bod pobl ag anabledd dysgu yn cael eu cadw yn yr ysbyty yn hytrach na chael gofal a chefnogaeth yn eu cymunedau.
“Ond mae’r ymgyrchu newydd ddechrau, ac rydym ni’n parhau i gefnogi’r grŵp Stolen Lives. Wrth i ni siarad â chydweithwyr yn Llywodraeth Cymru a chodi ymwybyddiaeth o hyn gyda gwleidyddion o bob plaid, byddem yn annog pawb i lofnodi a rhannu’r ddeiseb fel bod y mater hwn yn cael ei drafod yn y Senedd.
“Mae’n hanfodol bod lleisiau teuluoedd y rhai sy’n cael eu heffeithio yn cael eu clywed a’u straeon yn cael eu clywed a’u deall – a bod camau yn cael eu cymryd i atal cadw pobl ag anabledd dysgu a/neu awtistiaeth yn yr ysbyty.”
Sut i gymryd rhan
I lofnodi a rhannu’r ddeiseb ewch i: https://deisebau.senedd.cymru/deisebau/246179
Gallwch ddarllen maniffesto Stolen Lives, gan gynnwys fersiynau hawdd eu deall, yma: Blog Stolen Lives.
>
